Motorolie en staartolie, essentieel voor uw buitenboordmotor
De koeling en smering van een motor zijn bepalend voor de levensduur ervan. Goede motorolie en staartolie is daarom belangrijk maar ook die gaat achteruit naarmate de olie ouder wordt. En is de motor wat ouder, dan kan er water in de staart komen door verouderde of beschadigde afdichtingen. Gaat het eenmaal vriezen, dan barst de staart open.
- De meeste 2-takt buitenboordmotoren zonder olieinjectie moeten 1:50 worden gesmeerd, maar lees voor de zekerheid altijd het instructieboekje of vraag de mengverhouding bij ons,NH Watersport.nl op.
- Er zijn buitenboordmotoren waarbij de fabrikant 1:100 mengverhouding voorschrijft. Dit is ruim voldoende smering voor normaal gebruik, onder ideale omstandigheden, mits de correcte hoogwaardige voorgeschreven olie wordt gebruikt. Problemen komen als de motor wordt opgeslagen zonder de motor te conserveren met conserveringsolie of als de motor per ongeluk onder water terecht komt, dan blijkt de 1:100 verhouding echt te schraal te zijn. Een 1:100 motor mag u gerust 1:50 mengen.
- Bij 2-takt motoren zorgt de olie voor de smering van het gehele inwendige motorblok, en deze olie wordt na gebruik mee verbrand met de benzine. De olie veroorzaakt koolaanslag op uw zuiger, de bougie, injector en zuigerveren. Hierdoor gaat uw motor op termijn minder mooi draaien, vooral bij zachtjes varen. Gebruik daarom uitsluitend olie van zeer hoogwaardige kwaliteit. Als u veel langzaam vaart (trollend vissen of varen waar een snelheidsbeperking geldt), kiest u voor de allerbeste olie die bestaat voor uw motor ( Evinrude/Johnson XD50 of XD100, Quicksilver Premium Plus of DFI, Yamalube 2M olie).
- Heeft u ondanks de hoogwaardige olie en benzine toch last van overmatige koolaanslag in uw motor, vooral merkbaar bij het langdurig langzaam varen, dan is het erg belangrijk regelmatig de koolaanslag te verwijderen door Evinrude/Johnson Engine Tuner of Quicksilver PowerTune te gebruiken en bij iedere tankbeurt Evinrude/Johnson Carbonguard of Quicksilver Quickleen (2) toe te voegen.
- Heeft u olielekkage bij uw 2-takt motor, dikke zwarte drab, met druppels van uw staartstuk af druppelen? Geen nood, er is meestal geen afdichting lek o.i.d., dit is meestal onverbrande 2-takt olie. Om hiervan zeker te zijn is het raadzaam de staartolie te controleren.
- Ververst u uw motorolie (4-takt motor) op tijd? Ook als u weinig vaart trekt er vocht in uw motorolie, bij ons, NH Watersport.nl, kunt u uw olie laten verversen, of u kunt bij ons de correcte olie kopen om deze klus zelf te klaren. Vergeet u ook uw oliefilter niet? Motorolie en oliefilter dienen jaarlijks te worden vervangen.
- Motorolie, tandwielolie en hydrauliekolie hebben een levensduur (schoon) van meerdere jaren als de olie niet in aanraking is gekomen met buitenlucht (dus in de originele ongeopende verpakking) Als olie één of enkele keren in aanraking komt met buitenlucht (zoals bij het vullen en peilen) dan wordt de levensduur verkort, maar kan nog steeds meerdere jaren meegaan (schoon), denk aan hydrauliek olie die volledig afgesloten z’n werk doet, denk aan tandwielolie (cardan, keerkoppelng) en dergelijke. Motorolie daarentegen staat continue bloot aan buitenlucht d.m.v. de carteronluchting, daarom heeft motorolie in een motor, al is hij nog zo schoon, een levensduur van maximaal 1 jaar. Tandwielolie zoals staartolie wordt jaarlijks preventief ververst, niet omdat deze ‘op’ is, maar om zeker te zijn dat er geen water in de staartolie zit (dus altijd verversen voor de winterstalling). Olie voor stuurbekrachtiging, powertrim of hydraulische besturing wordt in principe nooit ververst zolang deze maar schoon is (peilen).
- In een bootmotor mag uitsluitend bootmotorolie! Dit omdat in bootmotorolie zeer belangrijke toevoegingen zitten die noodzakelijk zijn bij de vochtige werkomgeving! Ook draait een bootmotor anders dan bijvoorbeeld automotoren. Bij lage toeren heeft een bootmotor het veel zwaarder dan bij hetzelfde toerental in een auto, de rolweerstand van een auto is vele malen kleiner dan de weerstand om een boot van honderd(en) kilo’s voort te stuwen in water. Bij hogere snelheid is een auto al 5x overgeschakeld en draait de motor 2000 TPM. Als een boot op hoge snelheid vaart draait de motor 4000 TPM of meer, en wordt naast het hoge toerental de motor ook veel zwaarder belast! Denk maar aan wat er gebeurd als u 120km/u rijd en de koppeling intrapt en inhoud, u rijdt nog probleemloos honderden meters door. Doe datzelfde (gas erafhalen en motor in vrijloop zetten) met uw boot, de ligt na enkele decameters al stil. Een speciale bootmotorolie heeft vaak ook de specificatie FCW (Four Cycle Watercooled), echter is dit nog niet altijd het geval. Let altijd goed op de verpakking en controleer het voorschrift van de motorfabrikant, zie http://www.nmma.org/certification/certification/oil/fc-w.aspx Als er geen FCW olie beschikbaar is of uw motorfabrikant dit niet voorschrijft dan is de normering van de Amerikaanse Petroleum Instituut (wat een automotor olie specificatie is) van toepassing, kortweg de ‘API index’ Dit staat altijd op de olieverpakking als er geen andere specificaties (als FCW) op staan, dit zijn altijd 2 letters en soms een cijfer, bijvoorbeeld SE, CH of CF-4. Als de eerste letter een ‘S’ is dan is dit olie voor een benzine motor, de ‘S’ betekend “Service”, maar wordt tegenwoordig vaak “Spark” genoemd, dit slaat op het onstekingstype dat bij een benzine motor altijd een “Vonk”is. Is de eerste letter een “C”dan is dit olie voor een diesel, de “C”betekend “Commercial”, maar wordt tegenwoordig veel “Compression” genoemd omdat een dieselmotor ontsteekt door de compressie (zelfontbranding). “Spark” en “Compression” zijn gemakkelijke ezelsbruggetjes voor een technicus. De 2e letter is een volgletter, Halverwege de 19e eeuw zijn beide indexlettercombinaties begonnen met “SA” en “CA”. Na verloop van tijd hadden de motoren betere olie nodig en vereisten een hoger indexcombinatie. Eén van de modenste olieindexcijfers tegenwoordig is “SN” en “CJ-4”. Kijk altijd in de motordocumentatie welke API index voor uw motor wordt voorgeschreven, tenzij het voorschrift “FCW” is uiteraard. FCW gaan we in de toekomst steeds meer en meer zien. Ondanks de automotor olie specificatie “API”, zijn oliën die specifiek voor boottoepassingen zijn een must, ga er dus niet vanuit dat iedere 15W40 olie hetzelfde is!
- Een 2takt buitenboordmotor die watergekoeld is (nagenoeg alle 2-takt buitenboordmotoren), mag uitsluitend speciale buitenboordmotorolie gebruiken, let op: de specificatie TC-W3, dit betekend Two Cycle-Watercooled, versie nummer 3 (in de jaren 70 is TCW ontstaan, in de jaren 80 is TC-W2 ontstaan, en in de jaren 90 is TC-W3 ontstaan), TC-W3 is de beste ontwikkelde olie. Voor meer informatie: http://www.nmma.org/certification/certification/oil/tc-w3.aspx. De TC-W3 specificatie is een minimumspecificatie, er zijn ook veel betere oliesoorten verkrijgbaar, volg altijd de specificaties van de motorfabrikant!
- Synthetische olie is net als minerale olie een aardolieproduct. Echter het verschil is dat minerale olie een eenvoudigere weg afleggen dan synthetische olie, minerale olie komt voor uit een juiste olieraffinatie. Synthetische olie is een hooggeraffineerd precisieproduct dat heel wordt verkregen na het zeer nauwkeurig raffineren van de aardolie, daarna wordt synthetische olie ook bewerkt en uitvoerig gecontroleerd door de “witte jassen” laboranten van de oliemaatschappij. Synthetische olie zou je gerust een ‘geperfectioneerde’ olie kunnen noemen en is vanzelfsprekend veel beter voor de motor, geeft minder wrijving, alle moleculen zijn even groot, olie heeft een langere levensduur. Is een minerale olie dan slecht? Nee, helemaal niet, een synthetische is gewoon beter. Mag een synthetische olie in iedere motor? Niet in elke motor, maar wel in veel, lees de instructie in het instructieboekje na en/of overleg met één van onze medewerkers. Mag ik synthetische en minerale olie mengen? Jazeker, maar dan zijn de geperfectioneerde eigenschappen van synthetische olie natuurlijk wel verdund.
- Motorolie voor 4-taktmotoren wordt aangeduid in diktes, de Society of Automotive engineers heeft dit vastgelegd, daarom staat er voor de dikte altijd “SAE”. Gangbare dikten zijn SAE 10W30 of SAE 15W40, maar ook SAE30.Het getal geeft de dikte aan die de olie is, daarbij is het van belang te weten welke dikte de motorfabrikant voorschrijft en dit is weer afhankelijk van de buitentemperatuur. Oliedikte veranderd bij andere temperaturen, normaal wordt olie dikker (stroperig) bij kou en waterdun bij hitte. Dat veranderd ook de smerende eigenschappen. Wanneer achter “SAE” één getal staat (SEA30) dan betreft dit monograde olie, let dan erg goed op de buitentemperatuur waarvoor deze olie is bedoeld (zie voorschrift motorfabrikant). Monograde olie is vaak voor een hele beperkte buitentemperatuurwisseling. Tegenwoordig zijn Multigrade oliën heel veel voorkomend, maar let altijd goed op het voorschrift van de motorfabrikant. Een multigrade olie (b.v. 10W30) heeft smeereigenschappen van een dikte van 10 als het koud weer is en smeereigenschappen van een dikte van 30 als het warm weer is. Dit voorkomt het moeten verversen van een monograde olie als de buitentemperatuur veranderd, wat vroeger heel normaal was.
